In de afgelopen jaren waren er in aanloop naar het eindejaar verschillende problemen inzake het afsteken van vuurwerk en allerhande pyrotechnisch materiaal met de hierbij horende overlast tot gevolg. Daarnaast waren er in de afgelopen maanden verschillende meldingen m.b.t. vuurwerk en pyrotechnisch materiaal (schoolomgevingen, warande, etc.). Zo werden er onlangs 30 eenheden Cobra 6 (illegaal vuurwerk) en allerlei andere bommetjes in beslag genomen in een school in Diest.
Bij het afsteken van vuurwerk kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn voor zowel de gebruikers als voor toevallige voorbijgangers, met levensgevaarlijke verwondingen tot gevolg. Daarnaast zorgt vuurwerk voor veel stress bij huisdieren; de harde knallen en felle flitsen jagen hen schrik aan, waardoor dieren in paniek kunnen uitbreken en weglopen.
Ook brengt vuurwerk het risico van brand met zich mee als het op een woning, tuinhuis of andere brandbare materialen terechtkomt, wat kan leiden tot schade en gevaarlijke situaties. Verder veroorzaakt vuurwerk niet alleen geluidsoverlast, maar ook een gevoel van onveiligheid bij buurtbewoners. Door het geluid is het soms moeilijk te onderscheiden of er vuurwerk wordt afgestoken of dat er schoten worden gelost, wat een snelle en effectieve reactie van de politie bemoeilijkt.
Tijdens drukbezochte evenementen kan vuurwerk bovendien paniek veroorzaken, zeker als het onverwacht in de menigte wordt gegooid. Het gebruik van vuurwerk zet de brandweer onder druk, omdat zij vaker moeten uitrukken en andere dringende taken hierdoor in het gedrang komen. Met de jaarwisseling in aantocht, wanneer vuurwerktradities pieken, vergroten deze risico’s aanzienlijk.
Overeenkomstig art. 26 van de algemene politieverordening is het verboden, zowel op de openbare plaats als op private domeinen, binnenplaatsen en op alle plaatsen die palen aan de openbare weg, om het even welk vuurwerk af te steken of voetzoekers, thunderflashes, knal- en rookbussen of andere zaken te laten ontploffen en wensballonnen op te laten.
Het toenemende gebruik van vuurwerk richting de feestperiode, gecombineerd met de mogelijkheden om preventief en sanctionerend op te treden, maakte het noodzakelijk om, naast het al bestaande verbod op het afsteken van vuurwerk in de algemene politieverordening, ook het bezit, het tonen, uitstallen en elke voorbereidende handeling voor het ontsteken of doen knallen van pyrotechnische artikelen van welke aard ook in de openbare ruimte, te verbieden en dit van 1 december tot en met 31 januari. Het was aangewezen dringend een tijdelijke politieverordening ter uitvaardiging van een verbod op het bezit, het tonen, uitstallen en elke voorbereidende handeling voor het ontsteken of doen knallen van pyrotechnische artikelen van welke aard ook in de openbare ruimte in te voeren ter bestrijding van de overlast en verstoring van de openbare orde. Dit in de openbare ruimte, 24u/24 en binnen de in deze dringende politieverordening bepaalde modaliteiten.
Dit besluit biedt meer mogelijkheden om preventief en sanctionerend op te treden. Zo zullen pyrotechnische artikelen van welke aard ook onderschept en in beslag kunnen worden genomen voordat ze worden afgestoken in de openbare ruimte. Op deze manier wordt het risico beperkt en wordt voorkomen dat er telkens achter de feiten wordt aangelopen. In de praktijk is het momenteel moeilijk om sanctionerend op te treden. Het is immers zelden duidelijk wie precies het vuurwerk heeft ontstoken.
Gelet op de timing van het bestuurlijk verslag (13 november 2024) was het niet meer mogelijk om deze maatregel voor de gemeenteraad te brengen. Daarom werd gebruik gemaakt van de mogelijkheid voorzien in artikel 134, § 1, van de Nieuwe gemeentewet dat bepaalt dat in geval van oproer, kwaadwillige samenscholing, ernstige stoornis van de openbare rust of andere onvoorziene gebeurtenissen, waarbij het geringste uitstel gevaar of schade zou kunnen opleveren voor de inwoners, de burgemeester politieverordeningen kan maken, onder verplichting om daarvan onverwijld aan de gemeenteraad kennis te geven, met opgave van de redenen waarom hij heeft gemeend zich niet tot de raad te moeten wenden. Voornoemde verordeningen vervallen dadelijk, indien zij door de raad in de eerstvolgende vergadering niet worden bekrachtigd.
Opdat opgetreden kan worden tegen het miskennen van het verbod op het bezit, het tonen, uitstallen en elke voorbereidende handeling voor het ontsteken of doen knallen van pyrotechnische artikelen van welke aard ook in de openbare ruimte, is het noodzakelijk de mogelijkheid te creëren de miskenning van dit verbod te sanctioneren met een gemeentelijke administratieve sanctie zoals voorzien in de algemene politieverordening.
Meerderjarige overtreders kunnen worden gesanctioneerd met een administratieve geldboete tot 500 euro. Als gevolg van de inwerkingtreding van het koninklijk besluit van 9 februari 2024 tot wijziging van het koninklijk besluit van 23 september 1958 houdende algemeen reglement betreffende het fabriceren, opslaan, onder zich houden, verkopen, vervoeren en gebruiken van springstoffen en van het koninklijk besluit van 20 oktober 2015 betreffende het op de markt aanbieden van pyrotechnische artikelen, is het niet meer mogelijk om een gemeentelijke administratieve sanctie op te leggen voor het bezit en gebruik van vuurwerk door minderjarigen.
Het aangetroffen vuurwerk kan, met toepassing van artikel 30 van de Wet op het Politieambt, door de politie bestuurlijk in beslag worden genomen ter vrijwaring van de openbare orde. Het in beslag genomen vuurwerk kan vervolgens op gepaste wijze worden vernietigd wanneer dwingende redenen van openbare orde dit rechtvaardigen. De kosten die verbonden zijn aan de ophaling en de vernietiging van het vuurwerk en allerhande pyrotechnisch materiaal zullen verhaald worden op de bezitter.
De toevoeging van, het verbod op het bezit van vuurwerk tijdens de eindejaarsperiode, aan het algemene politiereglement zal in de loop van 2025 aan de gemeenteraad ter goedkeuring worden voorgelegd.
De Nieuwe Gemeentewet van 24 juni 1988, in het bijzonder artikel 134, §1
De wet van 5 augustus 1992 op het Politieambt, in het bijzonder artikel 30
De wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties
Het decreet van 22 december 2017 over lokaal bestuur
Het Koninklijk besluit van 9 februari 2024 tot wijziging van het koninklijk besluit van 23 september 1958 houdende algemeen reglement betreffende het fabriceren, opslaan, onder zich houden, verkopen, vervoeren en gebruiken van springstoffen en van het koninklijk besluit van 20 oktober 2015 betreffende het op de markt aanbieden van pyrotechnische artikelen
De algemene politieverordening van 23 september 2024
Het besluit van de burgemeester betreffende de goedkeuring van de tijdelijke politieverordening tot verbod op het bezit van vuurwerk tijdens de eindejaarsperiode van 19 november 2024
De gemeenteraad bekrachtigt het besluit "Tijdelijke politieverordening tot verbod op het bezit van vuurwerk tijdens de eindejaarsperiode" genomen door de burgemeester op 19 november 2025 in toepassing van de Nieuwe Gemeentewet.
Inbreuken op het verbod vermeld in artikel 1, door meerderjarige overtreders, worden bestraft met een maximale administratieve geldboete van 500 euro.